چند هفته قبل، سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی بالاخره پس از ۵ سال تکلیف خودروهای خارجی توقیف‌شده در بنادر و گمرکات را مشخص کرد و با برگزاری دو مزایده، خودروهای توقیفی مدل ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ را که سال‌ها در شرایط نامساعد جوی خاک خورده بودند، به مشتریان جدید واگذار کرد. در این دو مزایده مجموعاً حدود ۱۲۰۰ دستگاه خودرو فروخته شدند و سودی در حدود سه هزار میلیارد تومان را برای دولت به ارمغان آوردند.
در مزایده شماره ۵۶۵ خودروهای خارجی ۱۰۶۲ دستگاه خودرو با دستور مقام قضایی وجود داشت و گمرک اعلام کرد ۲۲ دستگاه در سال ۹۶ ترخیص شده است.
قبل از ۱۶ مهرماه که روز رمزگشایی از پیشنهادها بود، برخی استان‌ها برای ۵۸ دستگاه مغایرت اسنادی اعلام کردند که از این تعداد ۱۰ دستگاه در بوشهر، ۲۱ خودرو خوزستان و ۲۷ دستگاه مربوط به مازندران بوده است.
با این اوصاف ۹۸۲ خودرو در مزایده عرضه شد که ۹ دستگاه خودرو فاقد پیشنهاد و ۴ دستگاه خودرو پیشنهادهای نامتعارف داشتند و در عمل ۷۱ خودرو به فروش نرسید. در مزایده جدید، خودروهای عرضه‌نشده از قبل، قرار گرفتند. در جریان برگزاری این دو مزایده بعضی اخبار غیر‌دقیق نیز از سوی بعضی رسانه‌ها منتشر شد؛ از جمله اینکه در برخی رسانه‌ها گفته شد ۲۸۱ خودرو به یک فرد حقیقی فروخته شد، در حالی که این فرد برای این تعداد خودرو پیشنهاد داده بود، اما حدود ۲۲ خودرو را برنده شد.
فرد حقوقی دیگری ۲۷۲ خودرو پیشنهاد داد، اما هیچ یک را برنده نشد. افراد دیگری هم بودند که در این مزایده برنده نشدند. محدودیتی برای حضور آحاد مردم در مزایده وجود نداشت و هر فردی می‌توانست با پرداخت ۱۵ درصد مبلغ کارشناسی و رعایت ضوابط، در مزایده شرکت کند.
همچنین مزایده فوق‌العاده ۵۶۶ نیز از ۲۴ مهرماه آغاز شد. این کار توسط سامانه ستاد الکترونیک دولت برگزار شد و از ساعت ۸ صبح متقاضیان می‌توانستند پیشنهادهای خود را تا ساعت ۲۴ روز اول آبان ثبت کنند.
روز سوم آبان در حضور نمایندگان دستگاه‌های نظارتی، قضایی و اجرایی از پیشنهادها رمزگشایی شد. داشتن امضای الکترونیک و ارائه ۱۵ درصد ضمانت نیز ضروری بود. در مزایده گذشته حدود هزار نفر مشکل ضمانت‌نامه پیدا کردند. ضمانت‌نامه باید معتبر و سه‌ماه مهلت داشته باشد. نزدیک به ۱۲۰۰ میلیارد تومان ودایعی که به‌‌صورت الکترونیکی از طریق سامانه ستاد به خزانه واریز شده بود، زودتر از موعد قانونی به شرکت‌کنندگان در مزایده عودت داده شد.
سازمان اموال تملیکی همچنین در این مزایده سعی کرد تا خودروهای باقی‌مانده خارجی در گمرکات کشور را به فروش برساند. این سازمان در دومین مزایده خود ۷۶ خودرو خارجی را به فروش رساند. با توجه به اطلاعات بازگشایی مربوط به فروش ۷۶ خودرو خارجی که در مزایده فوق العاده شماره ۵۶۶ اموال تملیکی قرار گرفته بودند، در مجموع این تعداد خودرو ۳۹۳ میلیارد تومان به فروش رسیدند.
گفتنی است، ارزش کارشناسی این ۷۶ خودرو، ۳۰۱ میلیارد تومان تعیین شده بود. با توجه به این موضوع شاهد رشد حدود ۴۲ درصدی ارزش فروش نسبت به قیمت پایه بودیم. میانگین قیمت فروش هر خودرو نیز ۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان بوده است.
بالاترین قیمت پیشنهادی در این مزایده مربوط به پورشه ماکان به ارزش بیش از ۱۰ میلیارد تومان و کمترین قیمت برنده نیز مربوط به خودرو سراتو با قیمت یک میلیارد و ۳۷۰ میلیون بود. در این مزایده دو خودرو قیمت نامتعارف داشتند که براساس قانون ودیعه آن‌ها ضبط شد و این دو خودرو به همراه سایر خودرو‌هایی که برندگان آن‌ها، مبلغ مربوط به آن‌ها را تکمیل نکنند، در مزایده بعدی قرار خواهند گرفت.
بلاتکلیفی خودروهای خارجی توقیف‌شده در شرایطی ۵ سال طول کشید که مسئولان اجرایی و قضایی هیچ تصمیمی برای آن‌ها در این سال‌ها نگرفته بودند، اما در دولت سیزدهم بالاخره تعیین تکلیف آن‌ها پیگیری و در‌نهایت مزایده آن‌ها در دو نوبت برگزار شد.
در مزایده‌های فوق‌العاده خودرویی ۵۶۵ و ۵۶۶ آمار‌های کمی وجود دارد که قابل بررسی و تحلیل است. تعداد بازدید از سایت سازمان اموال تملیکی تا پیش از برگزاری مزایده کمتر از هزار بازدید در روز بود؛ اما تعداد بازدید از سایت سازمان هم‌زمان با برگزاری مزایده به ۵۰ هزار بازدید رسید. هم‌زمان با برگزاری مزایده، تعداد بازدیدکنندگان از سایت سامانه تدارکات الکترونیک دولت ۳ میلیون نفر بود و تعداد تماس و پاسخگویی اپراتور‌های سازمان و سامانه تدارکات الکترونیک دولت، ۱۰ هزار تماس بوده است، همچنین تعداد تضامین دریافتی از متقاضیان ۴ هزار نفر و تعداد متقاضیان دارای پیشنهاد در مزایده‌ها هزار و ۷۰۰ نفر بوده است.
۱۰ جلسه نیز با دستگاه‌های قضایی، نظارتی و اجرایی برگزار شد؛ ۹ استان مرتبط با این مزایده بودند و تعداد عوامل اجرایی استانی و ستادی که در برگزاری این مزایده دخیل بودند، ۳۵۰ نفر بود.
با نگاهی به آمار مزایده نخست در مزایده فوق‌العاده نخست خودرویی، تعداد خودروهای ارسالی از سوی مرجع قضایی ۱۰۶۲ دستگاه، تعداد خودروهای ترخیص‌شده توسط گمرک در سال ۱۳۹۶، تعداد ۲۲ دستگاه، تعداد کل خودروهای قابل طرح در مزایده ۱۰۴۰ دستگاه، تعداد خودروهای دارای مغایرت اطلاعات فنی ۵۸ دستگاه، تعداد خودروهای قرار‌گرفته در مزایده ۹۸۲ دستگاه، تعداد خودروهای فاقد پیشنهاد در مزایده ۹ دستگاه، تعداد خودروهای دارای پیشنهاد در مزایده ۹۷۳ خودروهای خارجی توقیف‌شده، ارزش پایه کارشناسی فروش ۱۷ هزار و ۵۹۴ میلیارد ریال، ارزش فروش در مزایده ۴۰ هزار و ۱۸۷ میلیارد ریال، تعداد خودروهای دارای پیشنهاد نامتعارف ۴ دستگاه، ارزش قیمتی خودروهای دارای پیشنهاد نامتعارف برای یک خودرو ۱۲ هزار و ۵۲۰ میلیارد ریال، تعداد خودروهای انصرافی پس از اعلام برنده در مزایده ۵ دستگاه، ارزش نهایی فروش در مزایده ۲۷ هزار و ۶۶۶ میلیارد ریال و میانگین رشد قیمت نسبت به قیمت پایه کارشناسی ۵۸ درصد بود.
در مزایده فوق‌العاده دوم خودرویی، تعداد خودروهای باقی‌مانده از مزایده اول ۷۶ دستگاه، تعداد خودروهای مطرح‌شده در مزایده ۵۶۶، تعداد ۷۶ دستگاه، ارزش پایه کارشناسی فروش ۳۰۱ میلیارد ریال، ارزش فروش در مزایده ۴۳۱ میلیارد ریال، تعداد خودروهای دارای پیشنهاد نامتعارف ۲ دستگاه، ارزش قیمتی خودروهای دارای پیشنهاد نامتعارف برای یک خودرو ۳۷.۶ میلیارد ریال، ارزش نهایی فروش در مزایده ۳۹۳ میلیارد ریال و میانگین رشد قیمت نسبت به قیمت پایه کارشناسی ۳۱ درصد بود.
<دیجیاتو / منبع
