برخلاف بازار کامیونها، کشندهها و کامیونتها، بازار اتوبوسهای بینشهری و درونشهری وضعیت مناسبی ندارد. بسیاری از شرکتهای فعال در حوزه ساخت اتوبوس طی ده سال اخیر با توقف تولید مواجه شدهاند که حاصل آن افزایش قیمت اتوبوس در بازار بوده و درنتیجه ناوگان مسافربری کشور در بخش درونشهری و برونشهری با مشکلات جدی مواجه شده است. تردد انبوهی از اتوبوسهای فرسوده در شهرها و جادههای کشورمان سندی بر این ادعا است. به گفته مدیرعامل تعاونی ایرانپیما در خردادماه امسال، تولید اتوبوس بینشهری از سال ۱۳۹۷ متوقف شده است.
از بین تمامی شرکتهای فعال در حوزه ساخت اتوبوسهای بینشهری، اکنون تنها یک شرکت به تولید این خودروها در تیراژ محدود ادامه میدهد. بازار اتوبوسهای درونشهری نیز وضعیت مشابهی دارد و تعداد تولیدکنندگان این خودروها کمتر از انگشتان یک دست است. این وضعیت با بازار سایر خودروهای سنگین قابل قیاس نیست. هر روز شاهد رونمایی از یک خودروی سنگین چینی با نام داخلی در کشورمان هستیم و واردات خودروهای کارکرده خارجی نیز باعث شده است تنوع این بخش افزایش یابد. درواقع تعداد کامیونها و کشندههای فعال در کشور طی سالیان اخیر آنقدر افزایش یافته است که رانندگان قدیمی از کمبود بار و ناکافیبودن کرایهها شکایت دارند.
جدول قیمت اتوبوس در بازار، شهریورماه ۱۴۰۲:
مدل | سال ساخت | قیمت |
اسکانیا کلاسیک | ۱۳۸۸ | ۴٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
اتوبوس شهری شهاب | ۱۳۸۵ | ۶۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
بنز ۴۵۷ شهری | ۱۳۸۵ | ۱٬۹۸۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
ولوو B7 تیپ ۲ | ۱۳۸۵ | ۲٬۶۵۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
بنز ۴۵۷ بین شهری | ۱۳۸۵ | ۲٬۴۸۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
اسکانیا مارال | ۱۳۹۰ | ۷٬۸۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
ولوو B9 | ۱۳۸۹ | ۵٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
اسکانیا مارال | ۱۳۹۴ | ۹٬۲۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
اسکانیا درسا | ۱۳۹۷ | ۱۴٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
مان Lion’s Coach | ۱۳۹۰ | ۵٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان |
درهمینحال، قیمت اتوبوس بینشهری متعلق به ۱۵ سال پیش با قیمت خرید یک کشنده صفر کیلومتر چینی مونتاژ داخل برابری میکند. همین دلیل بهتنهایی کافی است تا شرایط اسفناک حملونقل مسافر در کشور را متوجه شویم. درنتیجه این کمبود اتوبوس، قسمت مربوط به آییننامه واردات خودروهای کارکرده سنگین سریعتر از سایر بخشها به تصویب دولت رسید. این امید وجود دارد که با واردات تعداد قابلتوجهی اتوبوس بینشهری و درونشهری کارکرده، ثبات را در وضعیت کاری ترمینالهای اتوبوسرانی شاهد باشیم.
مدتی پیش رئیس اتحادیه شرکتهای تعاونی مسافربری از کاهش شدید اتوبوس در ایران خبر داد. به گفته او، تعداد اتوبوسهای بینشهری ایران طی چند سال حدود ۶۰ درصد کاهش یافته است. حدود دو سال پیش ۱۵ هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس در ایران فعال بود، درحالیکه هماکنون ۶۵۰۰ دستگاه اتوبوس درحال تردد هستند. کمبود اتوبوس باعث شده است بسیاری از مسیرها سرویس کافی در اختیار نداشته باشند و همین مسئله سرگردانی مسافران را در پی داشته است.
<دیجیاتو / منبع