اگزما نوعی درماتیت است. درماتیت شامل گروهی از بیماریهای پوستی است که باعث التهاب پوست میشوند. این اختلال غیرمسری باعث ظهور علائم پوستی آزاردهندهای میشود و عملکرد سد پوستی را تضعیف میکند. سد پوستی مسئول کمک به پوست در حفظ رطوبت و محافظت از بدن در برابر عوامل خارجی است و زمانی که صدمه ببیند، پوست آسیبپذیر میشود. در این موقعیت به محض تماس پوست با یک محرک یا یک آلرژن، علائم اگزما ظاهر یا تشدید میشوند. اگر شما هم میخواهید بیشتر با نشانههای اگزما آشنا شوید، تا انتهای این مقاله از دکترتو همراه ما باشید. بهتر است با بروز هر گونه علائم پوستی آنها را با متخصص پوست در میان بگذارید. شما میتوانید از دکترتو برای دریافت نوبت و مشاوره آنلاین استفاده کنید.
علائم اگزما چیست؟ (علائم اولیه و اصلی اگزما)
علائم اگزما میتوانند توسط عوامل مختلفی از جمله مصرف داروها، دما و قرار گرفتن در معرض آلرژنها یا محرکهای محیطی ایجاد شوند. قرار گرفتن در معرض این محرکها باعث میشود بدن، آنها را با مادهای مضر اشتباه بگیرد و برای از بین بردن آنها باعث ایجاد یک پاسخ ایمنی شود. اما از آنجایی که بدن واقعا نیازی به مبارزه با چیزی ندارد، این پاسخ ایمنی ممکن است باعث بروز علائم اگزما شود. صرفنظر از نوع اگزما، محل اگزما و سن فرد، حمله اگزما معمولا علائم مشابهی در همه افراد ایجاد میکند.
علائم | توضیحات |
---|---|
خارش | یکی از بارزترین علائم اگزما است که اغلب شدید بوده و منجر به خراشیدن پوست میشود. |
قرمزی | پوست در نواحی مبتلا به اگزما قرمز و ملتهب میشود. |
خشکی | پوست خشک، پوستهپوسته و ترکخورده میشود. |
تاول | در برخی موارد، تاولهای کوچک روی پوست ایجاد میشود. |
زبری | پوست در نواحی مبتلا به اگزما زبر و ضخیم میشود. |
ترشح | در مراحل حاد بیماری ممکن است ترشحات آبکی از پوست خارج شود. |
پوستهپوسته شدن | پوست به صورت لایههای نازک پوستهپوسته میشود. |
تغییر رنگ پوست | در برخی موارد، پوست در نواحی مبتلا به اگزما تیره یا روشنتر میشود. |
سوزش | احساس سوزش و درد در پوست نیز ممکن است رخ دهد. |
۱. خشکی پوست
خشکی شدید پوست یکی از علائم اصلی اگزما است که باعث درد یا اذیت شدن فرد میشود. این خشکی معمولا با خارش شدید همراه است و در زندگی روزمره تداخل ایجاد میکند. به همین خاطر است که آبرسانی روزانه این خشکی، با استفاده از کرمهای مرطوب کننده مناسب، ضروری است. گاهی این خشکی تا حدی شدید است که باعث میشود پوست ترک بخورد و خونریزی کند.
۲. خارش پوست
خارش پوست بدن ناشی از اگزما یک علامت اجتنابناپذیر است و تقریبا همه بیماران آن را تجربه میکنند. در اواسط حمله اگزما، دیگر نمیتوانید خودتان را کنترل کنید و به ناچار مجبور به خاراندن خشکیها میشوید. با خاراندن بیشتر، احتمال شکلگیری زخم هم افزایش پیدا میکند.
۳. پوسته پوسته شدن
پوسته پوسته شدن پوست ناشی از اگزما یکی از علائمی است که در نتیجه خشکی شدید پوست رخ میدهد. این عارضه میتواند دردناک و اذیتکننده باشد و سبب از دست رفتن لایه سطحی پوست (اپیدرم) شود. برای تسکین این مشکل میتوانید آب فراوان بنوشید، از مرطوب کنندهها استفاده کنید و کورتیکواستروئیدهای موضعی را روی پوستتان استعمال کنید.
۴. جوش ریز و قرمز روی پوست
بارزترین علامت اگزما، شکلگیری جوش های ریز بدن است. اگزما یک بیماری التهابی است که با جوشهای قرمز، متورم با لبههای نامشخص همراه است. این جوشها و دانههای پوستی، اغلب با احساس گرما و درد به شکل گزگز و خارش همراه هستند. پوست افراد مبتلا به اگزما در ناحیهای که جوش دارد میسوزد. در اگزمای حاد نیز پوست تا حدی دچار التهاب میشود که در نتیجه پارگی وزیکولهای کوچکی که جوشهای اگزما را تشکیل میدهند، مادهای به بیرون ترشح میکند.
جوشهای حاصل از اگزمای پوستی در هر فردی به شکل متفاوتی خود را نشان میدهند. برای مثال اگر رنگ پوست تیره دارید، دانههای پوستی ناشی از اگزما میتوانند بنفش، قهوهای یا خاکستری باشند. اما اگر رنگ پوستتان روشن باشد، بثورات اگزما میتوانند صورتی، قرمز یا بنفش به نظر برسند.
۵. تیره شدن پوست
خاراندن پوستی که دچار اگزما شده یک رفتار اشتباه است که میتواند سبب تغییر در رنگ، بافت و ظاهر پوست شود. اگزما میتواند باعث هایپرپیگمنتشن (تجمع رنگدانه) شود. این وضعیت روی هر رنگ پوستی تاثیر میگذارد اما پوستهای تیره را بیشتر درگیر میکند. گاهی اوقات حتی پس از درمان اگزما هم این تغییر رنگ پوست باقی میماند.
۶. ضخیم شدن پوست
در نتیجه خارش و پوسته پوسته شدن، امکان دارد پوستتان ضخیم شود و رنگ آن تغییر کند. در اگزمای مزمن، زمانی که پوست را لمس میکنید متوجه میشوید که لطافت خود را از دست داده و ضخیم، زبر و خشن شده است. ضخیم شدن پوست به طور ناگهانی اتفاق نمیافتد و رفته رفته پوست نرمی خود را از دست میدهد. گاهی نیز این ضخیم شدن تا جایی ادامه پیدا میکند که پوست زخم میشود. ضخیم شدن پوست بیشتر در ناحیه پیشانی، بینی، چانه و اطراف پلکها رخ میدهد. گاهی نیز دست، پا و سایر بخشهای بدن را تحت تاثیر قرار میدهد.
علائم اگزما پوستی
اگزما علائم پوستی واضحی دارد و به محض شروع، فرد متوجه وجود مشکل میشود. یکی از بارزترین علائم اگزما خارش پوست است که اغلب منجر به خراشیدن پوست میشود. برخی از رایجترین علائم پوستی که بیماران مبتلا به اگزما با آنها روبرو میشوند شامل این مواردند:
- درد شدید و خشکی پوست
- خارشهایی که در شب تشدید میشوند.
- ظهور ضایعات برآمده روی پوست
- ترک خوردن پوست
- ورم و حساس شدن پوست
- التهاب لکههای پوستی
- مسدود شدن فولیکولهای مو در محل آسیب دیده که سبب ایجاد برجستگیهایی روی سطح پوست میشود.
- ظهور چینوچروک در محل آسیبدیده
- ترشح مایعاتی زردرنگ از زخمها که اغلب نشاندهنده وجود عفونت است.
علائم اگزما واژن
در برخی موارد، اگزما میتواند دستگاه تناسلی و واژن زنان را تحت تاثیر قرار دهد. از آنجایی که این عارضه خیلی رایج نیست، اکثر زنان علائم آن را با علائم سایر بیماریهای پوستی اشتباه میگیرند. برخی از اصلیترین علائم این عارضه عبارتاند از:
- ظهور بثورات قرمز رنگ و ناهموار روی پوست ناحیه تناسلی
- لکههای قهوهای یا خاکستری
- سوزش و خارش شدید
- دردی که هنگام رابطه جنسی یا استفاده از تامپون تشدید میشود.
- حساس شدن پوست ناحیه تناسلی
- تاولهای کوچکی که احتمال باز شدن آنها و آزاد شدن مایع درون آنها وجود دارد. (اکثر زنان این مایع را با ترشحات عادی زنانه اشتباه میگیرند)
علائم اگزمای پا
اگزمای پا اغلب کف پا، روی انگشتان پا یا کشاله ران را درگیر میکند. این عارضه نیز سبب التهاب و ظهور علائمی همچون قرمزی و خشکی پوست در این نواحی میشود. افرادی که از کفشهای تنگ و نامناسب و جورابهای بدون منافذ هوا استفاده میکنند بیشتر در معرض اگزمای پا قرار دارند.
علائم اگزما دست
اگزمای دست را میتوان شایعترین نوع اگزما دانست. از آنجایی که دستها مکررا با مواد شوینده، محرکها و مواد آلرژیزا در تماس هستند، این بیماری، اغلب دستها را تحت تاثیر قرار میدهد. رایجترین علائم اگزمای دست شامل درد، قرمزی، خارش و پوستهپوسته شدن پوست دستها هستند.
این عارضه دردناک میتواند یک یا هر دو دست را تحت تاثیر قرار دهد. اگزمای دست همچنین اغلب در افرادی همچون آشپزها، پزشکان و پرستاران دیده میشود که به واسطه شغلشان مجبور به تماس مکرر با آب و مواد شیمیایی هستند. نوع خاص دیگری از اگزمای دست به نام پومفولیکس یا اگزمای دیشیدروتیک وجود دارد که باعث ظهور تاولهای کوچک و خارشدار در کف دست میشود.
علائم اگزما پوست سر
اگزما نوعی بیماری پوستی است که میتواند هر قسمتی از بدن شما از جمله پوست سر را تحت تاثیر قرار دهد. اگزمای پوست سر که بیشتر به دلیل درماتیت سبورئیک رخ میدهد، باعث التهاب پوست سر میشود. شدت علائم این اگزما نیز اغلب کم و زیاد میشوند. برخی از عوامل مانند هوای سرد، محصولات مراقبت از مو و دوش آب گرم میتوانند باعث تشدید این حملات شوند. از علائم اگزمای پوست سر میتوان به خارش، زخمهای بزرگ، قرمز شدن و پوستهپوسته شدن پوست سر اشاره کرد. درمان این عارضه نیز اغلب شامل استفاده از شامپوهای دارویی و مرطوبکنندهها است.
علائم اگزما در کودکان
کودکان در هر سنی که باشند، مستعد بیماریهای پوستیای نظیر اگزما هستند. نشانه های اگزما در کودکان و بزرگسالان مشابه است؛ اما کودکان توانایی کمتری برای تحمل این علائم دارند. کودکان مبتلا به اگزما پوست حساسی دارند که ممکن است با تعریق، گرما، لباسهای زبر و مواد شوینده (همچون صابونها و پاککنندهها) به راحتی تحریک شود و علائم آنها را تشدید کند. به همین خاطر بهتر است قرار گرفتن کودک در معرض این عوامل را به حداقل برسانید. اگزما همچنین میتواند کیفیت زندگی کودکان را به طرز چشمگیری کاهش دهد. به همین خاطر توصیه میکنیم به محض مشاهده علایم اگزما، فورا درمان را زیر نظر پزشک آغاز کنید.
علائم اگزما در نوزادان
بسیاری از افراد فکر میکنند که اگزما تنها مختص بزرگسالان است، اما باید بدانید که این عارضه حتی در نوزادان تازه متولد شده هم اتفاق میافتد. بهطوریکه نوزادان علائم این بیماری پوستی را در چند هفته یا چند ماه اول پس از تولد نشان میدهند. بروز اگزما به ژنتیک مرتبط است و اگر یکی از والدین مبتلا به اگزما باشد، احتمال ابتلای نوزاد به این عارضه نیز بسیار زیاد است. در نوزادان، دانههای پوستی میتوانند منجر به تراوش مایع، پوستهپوسته شدن، قرمزی و خشک شدن پوست شوند.
علاوه بر این، یکی از متداولترین علایم اگزما در نوزادان، خارش شدید است. این خارش باعث میشود نوزاد پوستش را به پتو یا ملحفه بمالد و بیقراری کند. حتی گاهی نوزاد به خاطر شدت این خارش نمیتواند بخوابد. از آنجایی که نوزاد قادر به صحبت کردن و بیان مشکل خود نیست، اگر هر گونه دانه پوستی مشکوک با بیقراری را مشاهده کردید، حتما به پزشک مراجعه کنید. به خاطر حساس بودن پوست نوزادان، معمولا پزشکان استفاده از مرطوبکنندههای بدون بو و کورتیکواستروئیدهای موضعی را برای رفع این دانهها توصیه میکنند. بهتر است به هیچ عنوان خودسرانه اقدام به استفاده از دارو برای فرزندتان نکنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اگزما یک عارضه دردناک است که میتواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. اگر اقداماتی که در خانه برای مدیریت علائم اگزما انجام دادهاید موثر نبودند و متوجه علائم عفونت (مانند تب، قرمزی، گرما، چرک یا تاول)، تشدید ناگهانی وضعیت اگزما یا عدم اثرگذاری درمانها شدید، باید فورا به یک پزشک متخصص پوست مراجعه کنید تا درمان مناسب و بهتری را برای شما تجویز کند. اما اگر فرصت حضور در مطب را ندارید میتوانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای ویزیت آنلاین متخصص پوست کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
<دکترتو / منبع