دانشمندان توانسته‌اند سازوکار جدیدی ابداع کنند تا شناسایی بیماری آلزایمر سال‌ها قبل از بروز علائم به واقعیت نزدیک‌تر شود. این آزمایش در خون افراد به‌دنبال پروتئین آمیلوید بتا می‌گردد که یکی از نشانه‌های اصلی این بیماری افزایش تعداد آن‌ها در مغز است.
محققان دانشگاه واشنگتن آمریکا تست آزمایشگاهی جدیدی ساخته‌اند که می‌تواند مولکول‌های الیگومر آمیلوید بتا را در نمونه خون بیمار اندازه‌گیری کند. این تست که با نام SOBA معرفی شده است، در کارآزمایی‌ها توانسته این الیگومرها را شناسایی کند.
در این آزمایش‌ها روی ۵۳ نفر، تشخیص آلزایمر پس از مرگ افراد از طریق کالبدشکافی تأیید شد. در نمونه خون ۵۲ نفر از آن‌ها سال‌ها قبل از مرگ، وجود الیگومرهای مضر تشخیص داده شده بود. SOBA همچنین الیگومرها را در خون افرادی دیگر در گروه کنترل تشخیص داد و این افراد بعداً با افت ملایم قابلیت‌های شناختی روبه‌رو شدند.
تشخیص آلزایمر با تست خون چگونه انجام می‌شود؟
تست SOBA که نام آن سرواژه عبارت «سنجش پیوند الیگومر محلول» است، با کمک یک خصیصه منحصربه‌فرد الیگومرهای مضر را شناسایی می‌کند. وقتی پروتئین‌های آمیلوید بتا به هم پیوسته و تشکیل الیگومر می‌دهند، ساختاری شبیه یک صفحه آلفا را می‌سازند. صفحات آلفا به‌طور عادی در طبیعت یافت نمی‌شوند و تحقیقات نشان داده که به سمت سایر صفحات آلفا جذب می‌شوند.
تست SOBA یک صفحه آلفای مصنوعی دارد که می‌تواند در مایع مغزی-نخاعی یا خون به این الیگومرها وصل شود. محققان سپس با یک روش استاندارد تأیید می‌کنند که الیگومرهای متصل به این صفحه از پروتئین آمیلوید بتا ساخته شده‌اند یا خیر.
این آزمایش در حال حاضر به‌صورت محدود برای افرادی استفاده می‌شود که قبلاً با نشانه‌های آلزایمر تشخیص داده شده‌اند. محققان در تلاشند تا این کیت آزمایشگاهی را با کمک شرکت AltPep به یک محصول مصرفی تبدیل کنند. آن‌ها همچنین اعلام کرده‌اند که SOBA به‌راحتی می‌تواند به‌گونه‌ای اصلاح شود که الیگومرهای ساخته‌شده از دیگر پروتئین‌های مضر در بیماری پارکینسون و زوال عقل را هم تشخیص دهد.
نتایج مطالعات دانشمندان در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.
